Ομιλία Γ.Γ. Απόδημου Ελληνισμού & Δημόσιας Διπλωματίας
κ. Γιάννη Χρυσουλάκη
με θέμα:
«Γλώσσα & Δημόσια Διπλωματία»
Ύδρα, Δευτέρα – 12 Ιουλίου 2021 ώρα 10:45 – 11:30
Κυρίες και κύριοι,
Πριν ξεκινήσω, επιτρέψτε μου να εκφράσω τα θερμά μου συγχαρητήρια στους οργανωτές, συνοργανωτές και συμμετέχοντες στην πραγματοποίηση του φετινού 7ου Διεθνούς Θερινού Πανεπιστημίου, το οποίο ως Γενική Γραμματεία Απόδημου Ελληνισμού και Δημόσιας Διπλωματίας στηρίζουμε και προσβλέπουμε στην επιτυχία του. Είμαστε σταθερά προσανατολισμένοι στην προώθηση της γνώσης και στην ευαισθητοποίηση σε σχέση με την ελληνική πολιτισμική κληρονομιά. Γι’ αυτό, επιλέγουμε συνεργασίες, όπως η σημερινή με το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, με τις οποίες επιτυγχάνεται μια ευρύτερη διάδοση της ελληνικής γλώσσας και του πολιτισμού σε παγκόσμιο επίπεδο. Πολλά συγχαρητήρια στους εμπνευστές του θεσμού που αξίζουν κάθε έπαινο και στήριξη, ιδιαίτερα στην Ακαδημαϊκή Διευθύντρια του Προγράμματος κυρία Νικολέττα Τσιτσανούδη-Μαλλίδη, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια του Παιδαγωγικού Τμήματος Νηπιαγωγών του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, για την επιστημονική επιμέλεια και την επίβλεψη του Προγράμματος. Συγχαρητήρια επίσης και θερμό καλωσόρισμα σε όλους τους συμμετέχοντες φοιτητές και εισηγητές, στο Πρόγραμμα Νεοελληνικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Μακουάρι (Macquarie) του Σύδνεϋ, καθώς και στον Κύκλο Ελλήνων Ακαδημαϊκών της Βοστώνης, τους οποίους ευχαριστώ ιδιαίτερα για τη συμμετοχή τους.
Κύριε Δήμαρχε, πιστεύω ότι σήμερα τόσο εμείς στο φιλόξενο νησί της Ύδρας όσο και εκείνοι που μας παρακολουθούν διαδικτυακά, θα έχουμε τη μοναδική ευκαιρία να ακούσουμε μια πλειάδα ομιλητών που θα τοποθετηθούν πάνω σε θεματικές σχετικά με την ελληνική γλώσσα, μια από τις πλουσιότερες γλώσσες του κόσμου, με τις ρίζες της να ξεκινούν από τα ινδοευρωπαϊκά και τα προελληνικά ιδιώματα. Μια γλώσσα πανάρχαιη και πάμπλουτη, αλλά και πανέμορφη, αρμονική και ποιητική.
Κυρίες και κύριοι,
Σήμερα όλοι γνωρίζουμε ότι τα ελληνικά είναι μια γλώσσα που έχει θεμελιακή θέση και σχέση στη διαμόρφωση του δυτικού πολιτισμού, αφού σ’ αυτή τη γλώσσα γράφτηκαν σημαντικότατα λογοτεχνικά και φιλοσοφικά κείμενα, που επηρέασαν καθοριστικά το ευρωπαϊκό και παγκόσμιο πνευματικό και γλωσσικό γίγνεσθαι. Είναι μια γλώσσα που, για μεγάλα χρονικά διαστήματα, είχε αποκτήσει το καθεστώς της διεθνούς ή της «lingua franca» όπως έχει ειπωθεί, για πολλούς πληθυσμούς που δεν την χρησιμοποιούσαν ως μητρική. Μια γλώσσα που με την έλευση του χριστιανισμού αποτέλεσε το εργαλείο συγγραφής και το όχημα διάδοσης των ευαγγελίων και άλλων σημαντικών πατερικών κειμένων, ενώ πολύ σύντομα κατέστη φορέας εκκλησιαστικής ορολογίας για να μπολιάσει, την μία μετά την άλλη, όλες τις γλώσσες του χριστιανικού τότε κόσμου.
Έτσι, τα ελληνικά τροφοδότησαν, είτε απευθείας είτε μέσω των λατινικών, τις νεότερες ευρωπαϊκές γλώσσες με λεξιλόγιο, ιδίως στην επιστημονική σφαίρα, στη φιλοσοφία και τη θεολογία, καθώς και στους τομείς των γραμμάτων και των τεχνών. Γι’ αυτό σήμερα σε όλες τις ξένες γλώσσες συναντάμε τόσους πολλούς ελληνογενείς όρους, που μας είναι οικείοι, και αισθανόμαστε υπερήφανοι κάθε φορά που βλέπουμε μια ελληνική λέξη σε ένα αγγλικό, γαλλικό ή γερμανικό κείμενο. Άρα, λοιπόν, στον τομέα αυτό η χώρα μας, η μικρή σε έκταση και πληθυσμό Ελλάδα, έχει αναπτύξει τον μοναδικό – επιτρέψτε μου να πω – «ιμπεριαλισμό» στον κόσμο, που όχι μόνο δεν είναι κατακριτέος, αλλά αντίθετα προκαλεί τον σεβασμό και αφυπνίζει το ενδιαφέρον κάθε επιστήμονα και κάθε μορφωμένου πολίτη του κόσμου: τον «γλωσσικό ιμπεριαλισμό», τον οποίο χωρίς επιβολή ή χρήση βίας κληροδοτήσαμε ειρηνικά σε όλη την ανθρωπότητα, η οποία τον υιοθέτησε, εντάσσοντας μάλιστα από πολύ νωρίς τις κλασσικές και νεοελληνικές σπουδές στα κορυφαία ακαδημαϊκά ιδρύματα του κόσμου.
Στην πραγματικότητα, ήταν οι λόγιοι και οι επιστήμονες εκτός Ελλάδας που επέλεξαν τα ελληνικά, αφενός γιατί ήταν γλώσσα που είχε ήδη χρησιμοποιηθεί στα επιστημονικά και φιλοσοφικά κείμενα της αρχαιότητας, αφετέρου γιατί αποτελούσε «ουδέτερο έδαφος» κι έτσι δεν θιγόταν η εθνική υπερηφάνεια του ενός ή του άλλου επιστήμονα-γλωσσοπλάστη. Διότι αν ένας ξένος επιστήμονας χρησιμοποιούσε, φερειπείν, τα γαλλικά για να ονοματίσει μια εφεύρεσή του, θα ήταν εξαιρετικά δύσκολο ο νέος αυτός όρος να γίνει αποδεκτός από τους αλλοεθνείς συναδέλφους του, ενώ ο ελληνικός όρος, ως ουδέτερος, είχε περισσότερες πιθανότητες να υιοθετηθεί.
Όμως, πέρα από την προσφορά της στον γλωσσικό εμπλουτισμό των άλλων γλωσσών, υπάρχει και ένα άλλο χαρακτηριστικό εξίσου γοητευτικό στην γλώσσα μας, που λίγες άλλες γλώσσες έχουν το προνόμιο να γνωρίζουν: Είναι η θέση όπου γεννήθηκαν και διαδόθηκαν τα ελληνικά, στην ανατολική λεκάνη της Μεσογείου, δηλαδή στο σταυροδρόμι μεγάλων γλωσσικών οικογενειών, όπου συναντώνται τα λατινικά και στη συνέχεια οι λατινογενείς ευρωπαϊκές γλώσσες με τα αραβικά και τις ανατολικές εν γένει γλώσσες, διαδραματίζοντας το ρόλο του γλωσσικού διαμεσολαβητή. Γι’ αυτό άλλωστε και η ελληνική γλώσσα έχει σήμερα περισσότερα αντιδάνεια από πολλές άλλες ευρωπαϊκές.
Αυτοί είναι, λοιπόν, κάποιοι από τους λόγους που προσδίδουν αίγλη στην ελληνική γλώσσα και μας τοποθετούν στην πρώτη γραμμή ευθύνης για την υπεράσπισή της και την ανάδειξή της ως το πρωτεύον εργαλείο πολιτιστικής και δημόσιας διπλωματίας που τα δύο τελευταία χρόνια σχεδιάζουμε στρατηγικά και μεθοδικά στη Γενική Γραμματεία Απόδημου Ελληνισμού και Δημόσιας Διπλωματίας του Υπουργείου Εξωτερικών. Στο πλαίσιο αυτό, αναπτύσσουμε μια σειρά πρωτοβουλιών και στοχευμένων δράσεων με μοναδική φιλοδοξία μας η γνωστή φράση του νομπελίστα ποιητή μας Οδυσσέα Ελύτη «μονάχη έγνοια η γλώσσα μου στις αμμουδιές του Ομήρου» να επεκταθεί παραφραζόμενη «ως τις αμμουδιές του κόσμου όλου», όπου υπάρχουν Έλληνες ομογενείς και όπου η λαλιά του Ομήρου, εξελιγμένη έως την εποχή μας, συνεχίζει να γοητεύει φιλέλληνες, ακαδημαϊκούς, σπουδαστές και όλους τους εκπροσώπους του πνεύματος, των γραμμάτων και της επιστήμης. Διευρύνουμε τη διάδοση της γλώσσας μας, ώστε να φθάσει σε νέους ομιλητές και να διατηρήσει όσους ομιλητές της ζουν μακριά από τον ελληνόφωνο χώρο. Και τούτο, γιατί είναι αδύνατο να διανοηθεί κανείς τον σύγχρονο δυτικό πολιτισμό, που κυριαρχεί στο μεγαλύτερο μέρος του πλανήτη, χωρίς την ελληνική γλώσσα.
Έτσι, λοιπόν, σήμερα επέλεξα να αναφερθώ σε δύο από τις πιο γνωστές στοχευμένες δράσεις μας που αφενός αποσκοπούν στη διατήρηση και ενίσχυση της ελληνικής γλώσσας στις νεότερες γενιές των ομογενών μας, και αφετέρου στην ανάδειξή της ως ένα από τα πλέον αποτελεσματικά εργαλεία πολιτιστικής και δημόσιας διπλωματίας που προβάλλουν την εθνική εικόνα της χώρας στο παγκόσμιο κοινό. Οι δράσεις μας αυτές βρίσκονται στον πυρήνα της πολιτικής μας, γνωρίζοντας ότι η ελληνική γλώσσα σηκώνει στους ώμους της τον ελληνικό πολιτισμό όταν δεν μεταφέρεται από αυτόν. Διότι στο μάκρος 25 αιώνων δεν υπάρχει ούτε ένας αιώνας που να μη γράφτηκε ποίηση, λογοτεχνία, ή έστω και μια σελίδα σκέψης και στοχασμού στα ελληνικά.
Αρχίζω, λοιπόν, με την αναφορά μου στη μαθησιακή ηλεκτρονική πλατφόρμα “StaEllinika”, το καμάρι της Γενικής Γραμματείας Απόδημου Ελληνισμού και Δημόσιας Διπλωματίας, που είναι ήδη γνωστή σε όλο τον ομογενειακό ελληνισμό. Η εφαρμογή αυτή κατάφερε να γεφυρώσει δύο κόσμους, την εξ αποστάσεως εκπαίδευση με την πρόσωπο-με-πρόσωπο διδασκαλία, αντιστρέφοντας και αναστρέφοντας τις δυσκολίες από τις συνθήκες απομόνωσης που επέβαλαν τα περιοριστικά μέτρα λόγω της πανδημίας, και καθιστώντας ωφέλιμο και παραγωγικό το χρόνο όσων επιθυμούν να μάθουν ελληνικά.
Η αρχική ιδέα της πλατφόρμας ήρθε σε εμάς στο πλαίσιο των πρωτοβουλιών που αναπτύσσουμε για τη διαφύλαξη και διάδοση της ελληνικής γλώσσας και του πολιτισμού μας μεταξύ των ομογενών έως τέταρτης γενιάς. Έχοντας διαπιστώσει ότι τα παιδιά και τα εγγόνια των αποδήμων μας συχνά μεγαλώνουν χωρίς να μαθαίνουν τη μητρική τους γλώσσα, συνεργαστήκαμε με το Ίδρυμα «ΣΤΑΥΡΟΣ ΝΙΑΡΧΟΣ» και το Κέντρο Ελληνικών Σπουδών που χρηματοδοτείται από το Ίδρυμα και λειτουργεί στο Πανεπιστήμιο Simon Fraser στο Βανκούβερ του Καναδά.
Αποτέλεσμα της εντατικής αυτής συνεργασίας στάθηκε η ανάπτυξη της δωρεάν ψηφιακής πλατφόρμας “StaEllinika”. Πρόκειται για μία πλατφόρμα εκμάθησης της γλώσσας μας, της ιστορίας και του πολιτισμού μας με έναν πολύ ευχάριστο τρόπο. Απευθύνεται σε παιδιά και εφήβους, απογόνους των ομογενών μας, καθώς και στα παιδιά των πάμπολλων φιλελλήνων που επιθυμούν να αποκτήσουν αυτές τις γνώσεις. Η πλατφόρμα κυκλοφόρησε επίσημα τον περασμένο Οκτώβριο και ήδη αριθμεί πάνω από 28.000 εγγεγραμμένους χρήστες σε πάνω από 118 κράτη. Πρόσφατα εμπλουτίστηκε και με νέα μαθήματα ελληνικής μυθολογίας για τους ενδιαφερόμενους στις Ηνωμένες Πολιτείες, σε συνεργασία με την Ελληνορθόδοξη Αρχιεπισκοπή Αμερικής. Τα νέα μαθήματα ελληνικής μυθολογίας είναι διαθέσιμα τόσο στα ελληνικά όσο και στα αγγλικά και προστίθενται στην ήδη υπάρχουσα εκπαιδευτική παλέτα. Βασίζονται στην αφήγηση και το παιχνίδι για να κεντρίσουν το ενδιαφέρον παιδιών προσχολικής ηλικίας, μαθητών δημοτικού, γυμνασίου και λυκείου, αλλά και νεαρών ενηλίκων. Το όλο εγχείρημα αποτελεί δράση που θα συνδυαστεί άριστα με τα μαθήματα ελληνικής γλώσσας, ιστορίας και πολιτισμού, που θα κληθούν να παρακολουθήσουν δια ζώσης όσοι συμμετάσχουν στα προγράμματα φιλοξενίας και τα θερινά σχολεία που η Γενική Γραμματεία Απόδημου Ελληνισμού και Δημόσιας Διπλωματίας έχει έτοιμα για τα ελληνόπουλα της Διασποράς μόλις το επιτρέψουν οι υγειονομικές συνθήκες.
Μιας και μιλάμε, βέβαια, για την πλατφόρμα “StaEllinika”, αξίζει να γίνει μια μικρή αναφορά και στη σύγχρονη τεχνολογία, η οποία σήμερα, στην ψηφιακή εποχή, προσφέρει μεγάλη βοήθεια στη γλώσσα μας, καθώς δίνει τη δυνατότητα να δημιουργηθούν πολλοί νέοι γλωσσικοί πόροι που γίνονται κοινό κτήμα των πολλών. Έτσι, η ελληνική, όπως και πολλές ευρωπαϊκές γλώσσες ανάλογου αριθμού ομιλητών, έχουν σήμερα πολλαπλάσιους γλωσσικούς πόρους από αφρικανικές ή ασιατικές γλώσσες που μιλιούνται από πολύ περισσότερους φυσικούς ομιλητές.
Κατά δεύτερο λόγο τώρα, θα αναφερθώ στις δράσεις μας τόσο στην Ελλάδα όσο και σε όλο τον κόσμο για την Παγκόσμια Ημέρα της Ελληνικής Γλώσσας, που επιλέξαμε να εορτάζουμε στις 9 Φεβρουαρίου, όχι τυχαία, αλλά επειδή συμπίπτει με την ημερομηνία που τιμάμε τον εθνικό μας ποιητή Διονύσιο Σολωμό, ο οποίος είναι όχι μόνο ο θεμελιωτής της νεοελληνικής ποίησης, αλλά και ο άνθρωπος που, αν και δίγλωσσος, επέλεξε συνειδητά να γράψει το έργο του στα ελληνικά. Ο ποιητής, ο οποίος συνέδεσε την έννοια της γλώσσας με την έννοια της ελευθερίας, άρα και με την «ελευθερία της έκφρασης», που είναι και ο ειδικότερος τίτλος του προγράμματος του φετινού 7ου Διεθνούς Θερινού Πανεπιστημίου.
Οι δράσεις αυτές, ημερίδες, συνέδρια και πάσης φύσεως εκδηλώσεις, στις οποίες μετέχουμε είτε απευθείας είτε μέσω των Διπλωματικών μας Αρχών και των Γραφείων Δημόσιας Διπλωματίας, δεν είναι μόνο επετειακού χαρακτήρα. Χρόνο με το χρόνο τις συντονίζουμε και τις εντάσσουμε απόλυτα στο πλαίσιο της ανάδειξης της οικουμενικότητας της ελληνικής γλώσσας και πολιτισμού, της ανάδειξης και γνωριμίας του παγκόσμιου κοινού με την ελληνική πολιτιστική κληρονομιά και το ελληνικό αξιακό σύστημα, την προβολή του πολιτιστικού μας αποτυπώματος. Με τον τρόπο αυτό, δηλαδή μέσα από την ανάδειξη της γλώσσας και ελληνοφωνίας, προσελκύουμε το παγκόσμιο ενδιαφέρον και προωθούμε στο εξωτερικό την εικόνα αλλά και τις θέσεις της χώρας μας σε μια σειρά θεμάτων, όχι αποκλειστικά και μόνο πολιτιστικών. Πάντα, βέβαια, με αρωγό την παγκόσμια δύναμη που διαθέτει η χώρα και που δεν είναι άλλη από την απανταχού ομογένεια, την οποία προσπαθούμε να διασυνδέσουμε για πρώτη φορά μέσα από θεματικά δίκτυα, αξιοποιώντας την δημιουργική και εξωστρεφή εμπλοκή των αποδήμων μας σε πολιτιστικά δρώμενα στις χώρες διαμονής τους.
Τέλος, θα ήταν παράλειψη να μην αναφερθώ στην έγνοια μας, ως Υπουργείο Εξωτερικών και Γενική Γραμματεία Απόδημου Ελληνισμού και Δημόσιας Διπλωματίας, για τις ανά τον κόσμο πανεπιστημιακές έδρες κλασσικών, βυζαντινών και νεοελληνικών σπουδών που λειτουργούν επί σειρά ετών στα μεγάλα διεθνή πανεπιστήμια. Μολονότι επίσημος υπεύθυνος φορέας για την εποπτεία λειτουργίας τους είναι η Επιτροπή Στήριξης Ελληνικών Σπουδών στα Ιδρύματα Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης του εξωτερικού, το έργο της οποίας συντονίζεται από το Υπουργείο Παιδείας, εμείς σε ό,τι μας αφορά, προσπαθούμε πάντα να δραστηριοποιήσουμε όσες δυνάμεις μπορούμε από πλευράς ελληνικών ιδρυμάτων και ομογενειακών φορέων ιδίως στις ΗΠΑ, τον Καναδά και την Αυστραλία, για τη στήριξη των εδρών αυτών, πολλές από τις οποίες κινδυνεύουν με συρρίκνωση και κατάργηση, δυστυχώς ακόμη και σε πανεπιστήμια όπου οι κλασικές σπουδές ανάγονται στα τέλη του 19ου αιώνα. Χαρακτηριστικό παράδειγμα, η πρόσφατη περιπέτεια του Τμήματος Βυζαντινών και Νεοελληνικών Σπουδών στο King’s College του Λονδίνου, ενός εκ των κορυφαίων κέντρων ελληνικών σπουδών στο εξωτερικό, το οποίο μετρά πάνω από 90 χρόνια λειτουργίας, ή η αντίστοιχη περιπέτεια στο Πανεπιστήμιο “LaTrobe” της Αυστραλίας. Η συρρίκνωση αυτή συνδέεται με την εμπορευματοποίηση της ανώτατης εκπαίδευσης, με πανεπιστήμια που λειτουργούν ως επιχειρήσεις και αποφασίζουν να καταργήσουν τμήματα, τα οποία δεν αποφέρουν επαρκές οικονομικό κέρδος.
Στο πλαίσιο αυτό, προσπαθούμε για την ακριβή συνολική αποτύπωση της διδασκαλίας της ελληνικής γλώσσας και πολιτισμού στα πανεπιστήμια και ερευνητικά κέντρα του εξωτερικού, ώστε οι υποστηρικτικές δράσεις που θα ακολουθήσουν να μην έχουν αποσπασματικό, ad hoc χαρακτήρα, αλλά να συνιστούν μια συνολική στρατηγική πολιτική στον τομέα της διάσωσης και στήριξης των ελληνικών σπουδών στο εξωτερικό.
Κυρίες και κύριοι,
Οι επίμονες και επίπονες προσπάθειες όλων εμάς στη Γενική Γραμματεία Απόδημου Ελληνισμού και Δημόσιας Διπλωματίας του Υπουργείου Εξωτερικών, ένα και μόνο ένα στόχο έχουν: να αξιοποιήσουν την αίγλη της ελληνικής γλώσσας, της γενεσιουργού δύναμης της ελληνικής σκέψης και του ελληνικού πολιτισμού, ως το κατεξοχήν δυναμικό εργαλείο δημόσιας διπλωματίας. Να εργαλειοποιήσουν την άυλη αυτή πολιτιστική κληρονομιά, που έχει σημαδέψει και εξακολουθεί να σημαδεύει τον δυτικό πολιτισμό έως σήμερα. Ακόμα και η λέξη «pandemic» που επικρατεί παγκοσμίως σε όλα τα Μέσα, είναι και αυτή ελληνική. Η γλώσσα μας είναι από μόνη της μια πατρίδα που συνδέει τους απανταχού Έλληνες και φίλους της Ελλάδας. Είναι από τη δομή της υποστηρικτική ολόκληρου του πολιτισμού μας, στη διαχρονικότητά του. Μας μετατρέπει από άτομα σε πρόσωπα. Περιγράφει τον κόσμο και τις σχέσεις εντός του.
Η ελληνική γλώσσα μπορούμε να πούμε ότι έχει διεισδύσει δυναμικά στον παγκόσμιο δημόσιο βίο αποτελώντας την προμετωπίδα της ήπιας ισχύος μας. Αυτό το θετικό πολιτισμικό και ψυχολογικό υπόβαθρο τροφοδοτεί καθημερινά την αξία και την εικόνα του ελληνισμού και της Ελλάδας σε παγκόσμιο επίπεδο. Τόσο η δημόσια, όσο και η πολιτιστική διπλωματία, αξιοποιούν τον πλούτο της γλώσσας μας σε μια νέα προοπτική, πέρα από τον οποιοδήποτε σχολαστικισμό. Τον αξιοποιούν ως πραγματικότητα δυναμική, ενσωματωμένη στην πολιτική και τις διεθνείς σχέσεις.
Συγκεφαλαιώνοντας θέλω να τονίσω ότι η προώθηση της ελληνικής γλώσσας αφορά στην ενίσχυση της ταυτότητας του απόδημου ελληνισμού ανά την οικουμένη, ενώ παράλληλα, η ανάδειξή της μέσα από ακαδημαϊκά προγράμματα, ινστιτούτα, κέντρα μελέτης και πρωτοπόρες τεχνικές και ψηφιακές εφαρμογές εκμάθησής της, προβάλλει στη διεθνή κοινότητα τη δυναμική του ζωντανού ελληνικού πολιτισμού, πέρα από οποιαδήποτε «μουσειακή» προσέγγιση. Σε έναν σύγχρονο κόσμο κρίσης των αξιών, αλλά και κρίσης των κοινωνιών, αναδύεται ολοένα και περισσότερο η προοπτική του ελληνικού πολιτισμού με βασικό δομικό στοιχείο τη γλώσσα. Η γλώσσα διατυπώνει, η γλώσσα εκφράζει, ερμηνεύει και νοηματοδοτεί. Σε μια ετερόκλητη εποχή, η γλώσσα καλείται να θεραπεύσει τη σύγχρονη «Βαβέλ» της σύγχυσης.
Είναι σαφές, λοιπόν, πως η ελληνική δημόσια και πολιτιστική διπλωματία κρατά στα χέρια της έναν θησαυρό: τη γλώσσα, ως μέσο ισχύος για την ανάδειξη του πολιτιστικού κεφαλαίου της χώρας μας. Ως ένα διαβατήριο που δίνει πρόσβαση στον πολιτιστικό μας πλούτο σε κάθε σύγχρονο άνθρωπο. Ως ένα κρίκο που συνδέει την Ελληνική Διασπορά στις πέντε ηπείρους.
Κυρίες και κύριοι,
Η Ελλάδα, θεματοφύλακας του μακραίωνου ελληνικού πολιτισμού, είναι παράγοντας σταθερότητας και ειρηνικής συνύπαρξης λαών και πολιτισμών στην ευρύτερη λεκάνη της Μεσογείου. Πάγια και θεμελιώδης αρχή της άσκησης πολιτικής είναι ο σεβασμός της πολιτιστικής έκφρασης όλων των λαών και η προώθηση της ειρηνικής συμβίωσής τους. Το πιο ευγενές μέσο για την υλοποίηση αυτής της επιδίωξης είναι η αστείρευτη ελληνική μας γλώσσα, που αναδεικνύεται σε μοναδικό όχημα πολιτισμού και πνευματικής αναβάθμισης.
Οι Έλληνες πετυχαίνουμε κάθε μας επιδίωξη και κάθε μας στόχο. Έχουμε αρωγούς το γαλάζιο του ουρανού και της θάλασσάς μας. Η Ύδρα είναι εδώ για να μας το θυμίζει. Έχουμε το πνεύμα μας, που συνεχώς καλλιεργούμε. Έχουμε τις Μούσες και τους Ήρωές μας που μας θυμίζουν το υλικό από το οποίο είμαστε φτιαγμένοι. Είναι το πεπρωμένο μας να φεύγουμε μπροστά, να ανοίγουμε δρόμους στην υπόλοιπη ανθρωπότητα. Η Ελλάδα ήταν και είναι αλληλέγγυα σε κάθε δράση που προάγει τον αλληλοσεβασμό στα παραδοσιακά πολιτιστικά και πολιτισμικά υπόβαθρα όλων των λαών. Με την ευγενή συνδρομή της δημόσιας και της πολιτιστικής διπλωματίας και με στήριγμά της την αστείρευτη ελληνική γλώσσα, η Ελλάδα αντιμετωπίζει με αισιοδοξία την αυγή της νέας δεκαετίας.
Σας ευχαριστώ.
